مبانی نظری و پیشینه پژوهش تعریف خودکنترلی با منابع 2023-2025

بخشی از محصول

خود کنترلی به توانایی در کنترل رفتار، احساس و افکار برای جلوگیری از رفتار نامطلوب، افزایش رفتارهای مطلوب و رسیدن به اهداف گفته می¬شود (شیرازی، 1403). خودکنترلی به توانایی نظارت بر عملکرد و پاسخگویی به بازخورد به طوری که احتمال عملکرد مطلوب به بهترین شکل ممکن برسد و نتایج رضایت بخشی داشته باشد، گفته می¬شود. سازه خودکنترلی به آموزش راهبردهایی اشاره دارد که افراد را قادر می¬کند جهت¬گیری هدف های خود را در فرایند یادگیری رشد دهند (میلاواشیا و همکاران، 2019). کسانی که دارای مهارت خود کنترلی هستند، این خصوصیت ها و مهارت‌ها را نشان می‌دهند:
خویشتن‌داری: خویشتن‌داری یعنی این که می‌توانید در بیشتر وقت¬ها آرامش داشته‌باشید، عاقلانه رفتار کنید و نظم و انضباط را رعایت کنید. اشخاص خویشتن‌دار دوست دارند که پیش از انجام هر کاری فکر کنند، چون آن‌ها از اثر واکنش یا احساس در جایگاه¬های گوناگون آگاه هستند(رودریگز و همکاران، 2025).

منابع فارسی

1. شیرازی، محبوبه(1403).تاثیر غیبت پدر بر رفتارهای ناشی از آسیب های خیابانی کودکان دبستانی : تاثیر واسطه ای خود کنترلی.هفدهمین کنفرانس بین المللی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران، 1-11.
2. توحیدی فر، مریم(1403).تاثیر آموزش تربیتی بر خودکنترلی و کنترل انگیزه در دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه /افزون باوری.ششمین همایش ملی پژوهش های حرفه ای در روانشناسی و مشاوره با رویکرد از نگاه معلم، 1-12.
3. صمدی، فاطمه(1402).بررسی رابطه مسئولیت اجتماعی با انحراف کاری و خود کنترلی در میان مدیران دوره ابتدایی شهرستان نقده.دهمین همایش ملی تازه های روانشناسی مثبت، 1-15.
4. ولی زاده گان، مهین (1403).پیش بینی نقش مسئولیت اجتماعی در رابطه انحراف کاری با خود کنترلی در میان معلمان مدارس ابتدایی شهرستان نقده. بیست و دومین کنفرانس ملی روانشناسی، علوم تربیتی و اجتماعی، 1-15.

Non-Persian References

1. Beames, J. R., Gilam, G., Schofield, T. P., Schira, M. M., & Denson, T. F. (2020). The impact of self-control training on neural responses following anger provocation. Social Neuroscience, 15(5), 558–570. https://doi.org/10.1080/17470919.2020.1799860.
2. Beames, J. R., Slavich, E., & Denson, T. F. (2023). Twelve weeks of self-control training does not reduce aggression. (in press). Aggressive Behavior, 49(4), 384–395. https://doi.org/10.1002/ab.22074.
3. Cen, Y., Su, S., Dong, Y., & Xia, L. X. (2022). Longitudinal effect of self-control on reactive–proactive aggression: Mediating roles of hostile rumination and moral disengagement. Aggressive Behavior, 48(6), 583–594. https://doi.org/10.1002/ab.22046
4. DeLisi, M., Tostlebe, J., Burgason, K., Heirigs, M., & Vaughn, M. (2018). Self-control versus psychopathy: A head-to-head test of general theories of antisociality. Youth Violence and Juvenile Justice, 16(1), 53–76. https://doi.org/10.1177/1541204016682998
5. Friedman, N. P., & Robbins, T. W. (2022). The role of prefrontal cortex in cognitive control and executive function. Neuropsychopharmacology, 47(1), 72–89. https://doi.org/10.1038/s41386-021-01132-0
6. Kip, H., Da Silva, M. C., Bouman, Y. H., van Gemert-Pijnen, L. J., & Kelders, S. M. (2021). A self-control training app to increase self-control and reduce aggression–A full factorial design. Internet Interventions, 25, 100392. https://doi.org/10.1016/j.invent.2021.100392
7. Milyavskaya, M., Berkman, E. T., & de Ridder, D. T. D. (2019). The many faces of self-control: Tacit assumptions and recommendations to deal with them. Motivation Science, 5(1), 79–85. https://doi.org/10.1037/mot0000108
8. Bürgler, S., Hoyle, R.H. & Hennecke, M. (2021). Flexibility in using self-regulatory strategies to manage self-control conflicts: The role of metacognitive knowledge, strategy repertoire, and feedback monitoring. European Journal of Personality, 35(6), 861–880. https://doi.org/10.1177/0890207021992907.
9. Fujita, K., Orvell, A. & Kross, E. (2020). Smarter, not harder: A toolbox approach to enhancing self-control. Policy Insights From the Behavioral and Brain Sciences, 7(2), 149–156. https://doi.org/10.1177/2372732220941242.
10. Fujita, K., Trope, Y., & Liberman, N. (2025). Understanding self-control as a problem of regulatory scope. Psychological Review, 132(1), 50–75. https://doi.org/10.1037/rev0000501
11. Hennecke, M. & Bürgler, S. (2020). Many roads lead to Rome: Self-regulatory strategies and their effects on self-control. Personality and Social Psychology Compass, 14, e12530. https://doi.org/10.1111/spc3.12530.
12. Rodríguez-Ruiz, J., Marín-López, I. & Espejo-Siles, R. Is artificial intelligence use related to self-control, self-esteem and self-efficacy among university students?. Educ Inf Technol 30, 2507–2524 (2025). https://doi.org/10.1007/s10639-024-12906-6