مبانی نظری و پیشینه پژوهش الگوهای ارتباطی با منابع 2024-2025

بخشی از محصول

واژه ارتباط از ریشه لاتین Communis به معنای اشتراک گرفته شده است. ارتباط را در هرکجا بکار ببریم، قابل فهم و بامعنی است، چرا که در اکثر اوقات با این عبارت سروکار داریم. انسان برای بیان منظور خود نیازمند به یک سری افعال و رفتار وحرکات است که مجموعه آنها معنای ارتباط را کامل می‌کنند. به معنای ساده‌تر ارتباط عبارت است از مبادله منظور و مفهوم، البته تعاریف کامل‌تر و جامع‌تری از این واژه قابل ارائه است. ولی برای تعریف این عبارت همان بس که ارتباط زمانی برقرار می‌شود که افراد در تماس باهم منظور هم را دریافته و آن را درک کنند، ارتباط معانی متفاوتی نزد اشخاص گوناگون دارد، محققان غربی که پایه گذاران دیدگاه‌های جدید و روش‌ها و فنون ارتباطی موجود هستند، در این باره بر این عقیده‌اند که کلمه ارتباطات در زبان لاتین، به معنای عمومی کردن و به عبارت دیگر، در معرض عموم قرار دادن است(اوگوشی و همکاران، 2025).
این بدین معناست که مفهومی که از درون فردی برخاسته، به میان دیگران راه یافته و به دیگران انتقال یافته است. پس در اصل، اعتقاد بر این است که ارتباطات، برخی از مفاهیم و تفکرات و معانی و یا به عبارت دیگر، پیام‌ها را به دیگران و یا میان عموم گسترش می‌دهند و تعاریف جدیدتر، آن را “انتقال مفاهیم” و یا “انتقال و یا تبادل پیام‌ها” می‌دانند. ارتباطات به گونه‌ای وسیع و گسترده، به “تجارب” نیز تعریف شده‌اند. میرکمالی در تعریف “ارتباط” می‌نویسد: “ارتباط فرایندی است اجتماعی که به وسیله آن، اطلاعات، افکار، عقاید و احساسات یک فرد یا گروه یا زبان یا رفتار مشترک به طرف دیگر انتقال داده می‌شود تا سبب تفاهم، هماهنگی و ادراک یا رفتار واحد بین گیرنده و فرستنده شوند” (میرکمالی، 1395).

منابع فارسی

1. باقری، افسانه. (1399). رابطه کیفیت زناشویی یا موقعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از دیدگاه زنان دارای همسر منطقه 12 تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه الزهرا (س).
2. علیزاده کندری، سهیلا. (1399). اثربخشی آموزش مهارت ارتباطی بر کاهش طلاق عاطفی زنان آسیب دیده از خیانت همسر. سنجش و پژوهش در مشاوره و روانشناسی، دوره 2، پاییز 1399، شماره3.
3. السون، دیوید اچ؛ دفرین، جان و السون، ایمی کی. (1395). مهارت‌های ازدواج و ارتباط زناشویی کارآمد. ترجمه: احمدرضا بحرایی و نادر فتحی. تهران: روانشناسی و هنر.
4. برنشتاین، فلیپ و برنشتاین، مارسی تی. (1395). زناشویی درمانی از دیدگاه رفتاری- ارتباطی. ترجمه حسن عابدی نائینی و غلامرضا منشئی. تهران: انتشارات رشد.
5. پروندی، علی؛ عارفی، مختار و مرادی، اسما. (1395). نقش عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زن و شوهر در پیش‌بینی رضایت زناشویی. مجله آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده، دوره 2، شماره 1، 65-54.
6. ثناگویی، محمد. (1395). رابطه‌ي الگوهاي ارتباطی زوجین با رضامندي زناشویی. مطالعات اسلام و روانشناسی، 5(9)، 77-57.
7. سپهری، صفورا. (1395). الگوهای ارتباطی خانواده و متغیرهای شخصیتی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی. مجله روانشناسی تحولی، 1، 442-494.
8. ستیر، ویرجینیا. (1395). آدم‌سازي در روانشناسی خانواده. ترجمه احمد بیرشک. تهران : انتشارات رشد. (بی تا).
9. میرکمالی، سید محمد. (1395). رفتار و روابط در سازمان و مدیریت. تهران: یسطرون.
10. نوابی نژاد، شکوه. (1395). مشاوره ازدواج و خانواده درمانی. تهران: انجمن اولیا و مربیان.
11. تبریزی، مصطفی؛ دیبائیان، شهرزاد؛ کاردانی، مژده و جعفری، فروغ. (1393). فرهنگ توصیفی خانواده و خانواده درمانی. تهران: فرا روان.
12. عبادت پور، بهناز. (1393). هنجاریابی پرسشنامه الگوهای ارتباط زناشویی در شهر تهران در سال 94-99. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
13. بیات مختاری، ثریا. (1392). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر کاهش طلاق عاطفی و پیامدهای روان‌شناختی آن. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
14. نادری، فرح و آزادمنش، پونه. (1391). مقایسه دلزدگی زناشویی، عملکرد خانواده و صمیمت کارکنان زن و مرد. یافته‌های نو در روانشناسی، دوره7، شماره 22، 112-97.
15. آذری، غلامرضا. (1390). مقدمه‌ای بر اصول و مبانی ارتباطات. تهران: انتشارات صداوسیما.
16. ابراهیمی، اختر. (1390). ارتباط، ارتباط درمانی و الگوهای ارتباطی در خانواده. تهران: نشر تهران.
17. احمدی، اعظم. (1390). ارتباط بین ویژگی‌های اخلاقی مذهبی همسران با ابعاد الگوهای ارتباطی زوجین.
18. ایوانویا، مایا. (1390). الگوهای ارتباطی: کودک، بزرگسال و همسالان. ترجمه محمدجعفر مدبرنیا. تهران: دنیای نو.
19. بولتون، رابرت. (1389). روانشناسی روابط انسانی. ترجمه: حمیدرضا سهرابی و افسانه حیات روشنایی. تهران: انتشارات رشد، چاپ سوم.
20. ترابی، رضا. (1390). بررسی رابطه بین تمایزیافتگی و خلاقیت با عملکرد تحصیلی در دانشجویان. دانشگاه علامه طباطبایی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
21. دوست قرین، تقی. (1390). بررسی دیدگاه مددکاری اجتماعی ستیر درباره خانواده درمانی. علمی پژوهشی مددکاری، 4، 49-49.
22. شرفی، علی. (1390). رابطه الگوهای ارتباطی زناشویی و سلامت روان معلمان زن دوره ابتدایی و همسران آنها در شهر تهران. پایان‎نامه کارشناسی‎ارشد مشاوره، دانشگاه تربیت معلم.
23. فرانکل، ویکتور. (1389). فریاد ناشنیده برای معنی. ترجمه: مصطفی تبریزی و علی علوی نیا. تهران: نشر فرا روان.
24. گلادینگ، ساموئل. (1390). خانواده درمانی، تاریخچه، نظریه و کاربرد. ترجمه: فرشاد بهاری، بدری السادات بهرامی، سوسن سیف و مصطفی تبریزی. تهران: انتشارات تزکیه.
25. فاتحی زاده، مریم و احمدی، سید احمد. (1385). بررسی رابطه الگوهای ارتباطی ازدواج و میزان رضایتمندی زناشویی زوجین شاغل در دانشگاه اصفهان. فصلنامه خانواده پژوهی، 1(2)، 120-109.
26. فاتحی زاده، مریم؛ احمدی، سید احمد و احمدی، زهرا. (1385). بررسي اثربخشي شيوه زوج درماني ارتباط شيء كوتاه مدت برالگوهاي ارتباطي زوجين، فصلنامه خانواده پژوهی، دوره 2، شماره 2، 117-105.
27. برناردز، جان. (1384). درآمدي به مطالعات خانواده، ترجمه حسین قاضیان، تهران، نی.
28. گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت. (2000). خانواده درمانی. ترجمه: سیامک نقش بندی، حمیدرضا حسین شاهی و الهام ارجمند. تهران: نشر روان.

Non-Persian References

1. Ogushi, F., Roy, C. & Kaski, K(2025). Differences of communication activity and mobility patterns between urban and rural people. J Comput Soc Sc 8, 51 . https://doi.org/10.1007/s42001-025-00368-w
2. Kanth, D.B., Indumathy, J., Kadhiravan, S., Nagasubramaniyan, G., Sri Lekha, P.P. (2024). Communication Patterns Questionnaire. In: Measuring Couples and Family Dynamics in India. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-97-2215-0_2
3. Goldenberg, I., & Goldenberg, H. (2000). Family Therapy. Translated by: Siamak Naghshbandi, Hamidreza Hossein Shahi, and Elham Arjomand. Tehran: Nashr-e-Ravan.