مبانی نظری و پیشینه پژوهش خوش بینی علمی با منابع 2024-2025

بخشی از محصول

خوش بینی علمی، سازه جدیدی است که اولین بار توسط هوی و همکاران مورد شناسایی قرار گرفت که متشکل از سه مؤلفه است تأکید علمی، خودکارآمدی و اعتماد، که این سه مؤلفه بر روی هم یک محیط مثبت علمی و تحصیلی را خلق می¬کنند.
این سازه یکی از چند ویژگی سازمانی محسوب می شود که در صورت کنترل وضعیت اجتماعی اقتصادی و موفقیت های قبلی، بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثر می گذارد. این سازه یک ویژگی جمعی و پنهان مدارس هست که به عنوان معیار سنجش فرهنگ مدرسه از آن استفاده می شود و در مطالعات متعدد با موفقیت مدارس پیوند داده شده است (منوچهری و همکاران، 1398).
برخلاف بسیاری از مفاهیم آموزش و پرورش این مفهوم ابتدا در سطح سازمانی به عنوان یک ویژگی فرهنگی مهم مدارس مطرح شد و به عنوان ابزاری برای اندازه گیری فرهنگ مدرسه مورد استفاده قرار گرفت که در مطالعات متعددی ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی به اثبات رسیده است(دنیسوآ ، 2025).
هوی و همکاران بیان می¬دارند که گرچه شرایط اقتصادی – اجتماعی نقش بسیار مهمی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارند، ولی خوش بینی علمی یک متغیر پیش بین بسیار قویتر برای تبیین پیشرفت تحصیلی در همه سطوح آموزشی از دیستان تا دبیرستان محسوب می¬شود که از طریق تعریف کردن مشخص اهداف، فراهم نمودن شرایط محیطی مساعد برای پیشرفت تحصیلی، انضباط آموزشی و راهکارهای مناسب انگیزشی برای دانش آموزان قابل تشخیص هست و تمامی عناصری را که موجب احترام و تکریم دانش آموزان می شود را شامل می شود (فتاحیان و همکاران، 1397).

منابع فارسی

1. پادروند، حافظ؛ قدمپور، عزتاله؛ صفاری، قاسم و باور زین، فاطمه (1401) اثربخشی آموزش مثبت اندیشی به شیوه گروهی بر هیجان های تحصیلی و خوشبینی تحصیلی داوطلبان کنکور سراسری. مجله مطالعات آموزش و یادگیری14(2).43-29 https://doi.org/10.22099/jsli.2023.6938
2. تحویلیان، فرحناز؛ برجعلی، احمد؛ مشایخ، مریم و کراسکیان، آدیس(1400)اثربخشی آموزشی سرمایه روانشناختی مثبتگرا بر خودتنظیمی و سبک زندگی توسعه دهنده سالمت در دختران نوجوان افسرده. خانواده درمانی کاربردی2(2).102-86 https://doi.org/10.22034/aftj.2021.289283.1101
3. مختاری، عباس؛ کجباف، محمدباقر؛ عابدی، محمدرضا (1399) تأثیر مداخله مبتنی بر سرمایه روانشناختی بر امید، خوشبینی، تاب آوری و خودکارآمدی بیماران افسرده. علوم روانشناختی19(59).1411-1421
4. غالمیپور، مژگان؛ توحیدی، افسانه و عسکر زاده، قاسم (1398)امیدواری تحصیلی، پیشرفت تحصیلی و انگیزه تحصیلی با نقش میانجی خوشبینی تحصیلی در دانشجویان دختر متأهل. مجله آموزش علوم انتظامی7(24).172-45
5. منوچهری، اعظم(1398)آزمون و مقایسه مدلی از پیشایندها و پیامدهای سرمایه روانشناختی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهید چمران اهواز. پایان نامه دکتری رشته روانشناسی تربیتی. دانشکده روانشناسی و علومتربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
6. فتاحیان، طیبه و رومیانی، گلناز (1397)تأثیر سرمایه روانشناختی بر انگیزش تحصیلی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر درهشهر. اولین همایش ملی کارآفرینی. مشهد.
7. زارع، حسین (1395) تأثیر آموزش امید بر خوشبینی و انگیزش پیشرفت دانشجویان دانشگاه پیام نور. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی4(13).93-85

Non-Persian References

1. Denisova, A. (2025). Climate Optimism or Climate Pessimism? Self-Efficacy Boosters and Storytelling for Change. In: Effective Climate Communication. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-67340-5_7
2. Bronowski, A. (2024). Optimism. In: Wolfe, C., Waldow, A. (eds) Science and the Shaping of Modernity. Studies in History and Philosophy of Science, vol 62. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-76037-2_5
3. Carmona-Halty, M., Salanova, M., Llorens, S., & Schaufeli, W. B. (2021). Linking positive emotions and academic performance: The mediated role of academic psychological capital and academic engagement. Current Psychology, 40(6), 293-297.
4. Farajzadeh, P., Nekkhah, M., Rabbei, E., & Mardani, M. (2021). A comparison on the effectiveness of teaching psychological capitals and emotional selfregulation on the low academic eagerness of the female student teachers at the farhangian university of Shahr-e kord. Teacher Professional Development, 5(4), 65-85. [Persian] Dor:20.1001.1.24765600.1399.5.4.4.6
5. Tahvilian, F., Borjali, A., Mashayekh, M., & Kraskian, A. (2021). The educational effectiveness of positive psychological capital in improving self-regulation and health-developing lifestyle in depressed adolescent girls. Journal of Applied Family Therapy.
6. Ghodrati Isfahani, Z., & Moradi, A. (2020). Examining and comparing the effectiveness of psychological capital training and behavioral activation therapy on depression among female dormitory students. Iranian Journal of Medical Education, 20, 260-268. [Persian] https://ijme.mui.ac.ir/article-1-5057- fa.html
7. Icecksn, T., Kaplan, O, & Slobodin, O. (2020). Dose optimism predict academic performens? Exploring the moderinng roles of conscientiousness and gender. Studies Higher Education, 45(6), 635-647.
8. Mokhtari, A., Kajbaf, M. B., & Abedi, M. (2020). The effectiveness of intervention based on psychological capital on hope, optimism, resilience, and self-efficacy among patients with depression. Journal of Psychological Science. 19(95), 1411-1422
9. Drew, C. (2019). What is the importance of emotions in education & learning? Available at: https://helpfulprofessor.com/emotion-ineducation.
10. Fang, W., Zhng, Y., Mes, J., Chai, X. M., Fan, X. (2018). Relationships between optimism, educationalen vironment career adaptability and career motivation in nursing undergraduates: Acrossosectional study. NURS Education Todey, 68, 33-39. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2018.05.025
11. Kadivar, P., Farzad, V., Kavousian, J., & Nikdel, F. (2009). Validiting the Pekruns achievement emotion questionnaire. Educational Innovations, 8(4), 7-38. [Persian] https://no
12. Luthans, F. Avolio, B. J. Avey, J. B. & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541- 572.
13. Pekrun, R., Goatz, T., & Perry, R. P. (2005). Achievement EmotionsQuestionnaire (AEQ). User,s Mannal, Mannal Version. file:///C:/Users/